Fakty

Katalog egzekucji, przeprowadzonych na Polakach, przez członków „Selbstschutzu”, działającego na terenie Białochowa w 1939 roku:

1. 09.1939 r. został aresztowany i tego samego dnia rozstrzelany Józef Cielak (65 lat) robotnik z Białochowa. Egzekucji dokonali członkowie „Selbstschutzu”. Miejsce pochowania zwłok pozostaje nieznane.
2. W październiku 1939 roku został aresztowany, a następnie tego samego dnia rozstrzelany Stanisław Cielak, robotnik z Białochowa (ur. 1907 r.). Egzekucji dokonali członkowie „Selbstschutzu”. Zwłoki zostały pochowane w pobliżu majątku Białochowo. Następnie, prawdopodobnie w 1944 roku, zostały wykopane i wywiezione w nieznane miejsce.
3. Jesienią 1939 roku na polach, przy bagnie w Białochowie, członkowie „Selbstschutzu” przeprowadzili egzekucję masową. Szczątki zostały ekshumowane w 1944 roku i wywiezione w nieznane miejsce.
4. W 1939 roku członkowie „Selbstschutzu” dokonali egzekucji na pięciu Polakach z Dusocina. Ciała pochowano na miejscu egzekucji. Lista zamordowanych:
   • Józef Weissgarber – komornik, lat 24,
   • Aleksander Weissberger – rolnik,
   • Franciszek Chmielewski – robotnik,
   • Zygmunt Lewandowski – rolnik, ur. 9.10.1944 r., aresztowany 3.11.1939 r.,
   • Alwin / Alojzy Zawistowski – rolnik, 17.07.1914 r., aresztowany 19.10.1939r.
5. Wieczorem 14.10.1939 r. w Białochowie – w lesie, na skrzyżowaniu szosy Grudziądz – Kwidzyn z drogą do Leśniewa, członkowie „Selbstschutz” przeprowadzili egzekucję. Ciała pochowano na miejscu egzekucji. Nazwiska zamordowanych:
   • Franciszek Grzybowski – robotnik, ur. w 1893 r.,
   • Stanisław Kamiński – uczeń z Leśniewa, ur. 2.03.1924 r.
6. Wieczorem 15-20.10.1939 roku w Białochowie – w lesie przy skrzyżowaniu szosy Grudziądz – Kwidzyn z drogą do Leśniewa, członkowie „Selbstschutz” rozstrzelali czterdziestu Polaków. Rozstrzelani, zostali aresztowani dzień wcześniej w swoich domach i do czasu egzekucji przetrzymywani byli w jednym ze schronów znajdujących się w okolicy Białochowa.Lista zamordowanych:
7. • Józef Wiśniewski – robotnik, ur. 4.10.1907 r.,
   • Jan Wiśniewski – rolnik.
   • Jan Tomaszewski – rolnik,
   • Aleksander Tomaszewski – rolnik,
   • Stanisław Tomaszewski – rolnik,
   • Aleksy / Antoni Skowroński – robotnik,
   • Bronisław Janicki – policjant,
   • Stanisław / Józef Rutkowski – policjant,
   • Stanisław / Ignacy Przybyłek – rolnik,
   • Franciszek Preiss – stolarz,
   • Stanisław Pośladnik – rolnik, ur. 29.09.1900 r.,
   • Marian / Maksymilian Mogalski, urodzony 10.09.?? r.,
   • Marian Korzeniewski – sierżant W.P., ur. 9.03.1898 r.,
   • Jan Krysztoszewski – robotnik,
   • Franciszek Kulwicki – robotnik rolny,
   • Feliks Kulwicki – robotnik rolny,
   • Ignacy Kaszuba – rolnik

     

8. • Władysław Kaszuba – rolnik,
   • Bronisław / Bernard Jeziorski – robotnik, ur. 12.09.1877 r.,
   • Stanisław / Stefan Jankowski – kupiec, ur. 16.07.1886 r.,
   • Stanisław Igraś – szewc, ur. 18.04.1877 r.,
   • Józef / Jan Guziński – kapitan W.P. z Nowej Wsi,
   • Marian Bordowski – kapitan W.P. z Nowej Wsi,
   • Helena Biedzińska – żona kapitana W.P. z Nowej Wsi,
   • Bronisław / Bolesław Górski – robotnik, ur. 17.11.1894 r.
   • Bronisław Golnik,
   • Józef Dobrochłop – policjant, ur. 5.11.1885 r.,
   • Jan Dębowski – rolnik,
   • Władysław Dalga – robotnik,
   • Ciesielski – robotnik,
   • Władysław Cichosz / Cichod – rolnik z Owczarek, ur. 15.01.1913, aresztowany 4.11.1939 r.,
   • sierżant Tadeusz Chmielewski / Chmielecki,
   • Marian Peitef – robotnik, ur. 2.05.1896 r.,
   • Aleksander Alszer – robotnik,
   • Kapla – mieszkaniec Owczarek,
   • Józef / Jan Nieroda, ur. 7.06.1904 r., zam. w Wałczu,
   • Aleksander Naklecki,
   • Michał Gordejsz – policjant,
   • Bronisław Kaniecki, ur. 25.07.1896 r., zam. w Leśniewie.

W innej egzekucji został rozstrzelany policjant Michał Gardejosz. Został w nocy wyprowadzony z domu i do następnego dnia przebywał zamknięty w schronie w Białochowie. Następnie, został rozstrzelany w okolicach skrzyżowania szosy Grudziądz –Kwidzyn – Leśniewo.

7. 10.1939 r. w Białochowie – w lesie przy skrzyżowaniu szosy Grudziądz – Kwidzyn z drogą do Leśniewa, członkowie „Selbstschutzu”: Oheim Erich, Reinhold Oheim, Rudolf Brandt, Kurt Falkenhayn, Anton Falkenhayn, zamordowali ośmiu Polaków z Białochowa. Jeden z zamordowanych, zginął od ciosów zadanych siekierą. Pozostali zostali roztrzelani. Ciała pomordowanych pochowano na miejscu egzekucji, a pod koniec wojny ekshumowano i prawdopodobnie spalono. Lista pomordowanych:
   • Michał Komola, ur. 26.10.1885, robotnik,
   • Mikołaj Komola, ur. 6.12.1896,
   • Michał Komsta,
   • Franciszek Komsta,
   • Feliks Łazarski, ur. 8.01.1897, robotnik,
   • Adolf Łazarski, ur. 3.05.1880, robotnik,
   • Michał Kachel, ur. 11.10.1888, robotnik,
   • Józef Kaszubowski, ur. 2.03.1891, robotnik.

Z analizy zachowanej dokumentacji wynika że, większość ofiar była przed wojną w konflikcie z rodziną Falkehaynów – można więc domniemać, że był to akt osobistej zemsty.

8. 10.1939 r. w lesie, na skrzyżowaniu szosy Grudziądz – Kwidzyn z drogą do Leśniewa, w Białochowie, członkowie „Selbstschutzu” rozstrzelali osiemnastu Polaków. Po wojnie w 1946 roku ekshumowano szczątki czternastu zamordowanych i przeniesionoje na cmentarz w Mokrem. Ostatnie sześć osób na liście pochodziło z Grudziądza. Aresztowani zostali między innymi przez członków „Selbstschutzu”: Buska i Neumanna. Lista ofiar:
   • Antoni Walkowski z Zakurzewa, ur. 7.05.1894 r.,
   • Franciszek Samulski z Zakurzewa, lat 45,
   • Julian Jasionowski – rolnik z Wałcza, lat 72,
   • Władysław Borkowski – policjant z Wałcza, ur. 15.11.1882 r., aresztowany 19.10.1939 r.,
   • Władysław Nałęcz – rolnik z Zakurzewa, ur. 7.05.1912 r.,
   • Leon Gęstwa – fryzjer z Zakurzewa, ur. 1911 r.,
   • Bronisław / Władysław Gęstwa – rolnik z Zakurzewa, ur. 1917 r.,
   • Henryk / Stanisław Zbrzeźny – rolnik z Zakurzewa, ur. 20.09.1920 r.,
   • Ziółkowski z Zakurzewa,
   • Bielicki z Zakurzewa,
   • Bronisław / Bernard Nalborski z Zakurzewa, ur. 6.07.1890 r.,
   • Aleksander Watkowski – rolnik z Zakurzewa,
   • Halina Zielińska, ur. 17.02.1904 r.,
   • Adam Tchusz, ur. 10.09.1905 r.,
   • Jan Topolnicki, ur. 18.06.1888 r.,
   • Bolesław Sawicki, ur. 24.11.1895r.,
   • Jan Gusiński, ur. 3.12.1889 r.,

     

9. W październiku 1939 r. członkowie „Selbstschutzu”: Kurt Falkenhayn, Artur Freschke, Reinhold Oheim i inni, rozstrzelali księdza Franciszka Kędzierskiego ze wsi Mokre.
10. 10.1939 roku członkowie „Selbstschutzu” rozstrzelali robotnika ze Skurgw Jana Gutowskiego ur. 10.02.1871. Miejsca pochówku nie udało się ustalić.